Review sách Tư Duy Nhanh và Chậm
Cuốn sách giúp bạn loại bỏ lối mòn tư duy
Chào mừng bạn đến với Tulato -Túi lan tỏa tri thức – Góp sức thành công. Thật vui khi được tiếp tục đồng hành cùng bạn trên hành trình khám phá tri thức mới.
Bạn là người quan tâm tới cách tâm trí hoạt động, cách con người giải quyết vấn đề, ra phán xét, và những điểm yếu mà tâm trí ta hay mắc phải. Hay bạn vô cùng hứng thú với những đóng góp của người đoạt giải Nobel Daniel Kahneman đến tâm lý và kinh tế học hành vi, cùng ứng dụng của chúng cho xã hội. Nếu vậy thì cuốn sách Tư duy nhanh hay chậm mà Tulato giới thiệu ngày hôm nay, chính là dành cho bạn.
Bạn nghĩ rằng mình tư duy nhanh, hay chậm? Bạn tư duy và suy nghĩ theo lối “trông mặt bắt hình dong”, đánh giá mọi vật nhanh chóng bằng cảm quan, quyết định dựa theo cảm xúc hay tư duy một cách cẩn thận, chậm rãi nhưng logic hợp lý về một vấn đề.
Trên thực tế, loài người chúng ta thường tự cho rằng mình là sinh vật có lý trí mạnh mẽ, khi tư duy và quyết định hay đánh giá vấn đề luôn kỹ lưỡng và lý tính. Nhưng sự thật là, dù bạn có cẩn trọng tới mức nào, thì trong cuộc sống hàng ngày hay trong vấn đề liên quan đến kinh tế, bạn vẫn luôn có những quyết định dựa trên cảm tính chủ quan của mình.
Vậy nên, dù tư duy nhanh hay chậm, cẩn trọng hay vội vã. Bạn vẫn cần một lời khuyên để giúp bạn tỉnh táo, giúp bạn đưa ra những quyết định đúng đắn và không bị mắc lừa bởi sự phi lý của tư duy. Và tất cả những lời khuyên quý báu mà bạn đang tìm kiếm đều có trong cuốn sách “Tư duy nhanh hay chậm”.
Cuốn sách nổi tiếng này tổng hợp tất cả nghiên cứu được tiến hành qua nhiều thập kỷ của nhà tâm lý học từng đạt giải Nobel Kinh tế Daniel Kahneman sẽ cho bạn thấy những sư hợp lý và phi lý trong tư duy của chính bạn. Cuốn sách được đánh giá là “kiệt tác” trong việc thay đổi hành vi của con người.
“Tư duy nhanh hay chậm” đã giành được vô số giải thưởng danh giá như: Sách khoa học hay nhất của Học viện Khoa học Quốc gia năm 2012, được tạp chí The New York Times bình chọn là sách hay nhất năm 2011, chiến thắng giải thưởng cuốn sách được quan tâm nhất năm 2011 của tạp chí Los Angeles, lọt vào Top 11 cuốn sách kinh doanh hấp dẫn nhất năm 2011. Cuốn sách mang đến rất nhiều kiến thức và có tính hàn lâm nhưng cách tiếp cận lại vô cùng dễ hiểu và vui nhộn phù hợp với tất cả mọi người.
Tuy có rất nhiều cuốn sách nói về tính hợp lý và phi lý của con người trong tư duy, cũng như trong việc đánh giá và ra quyết định, nhưng “Tư duy nhanh hay chậm” đã được Tạp chí Tài chính Mỹ đánh giá là một “kiệt tác” bởi sự đặc biệt của nó.
Được chắp bút bởi Tiến sĩ Daniel Kahneman người đã đạt giải Nobel Kinh Tế năm 2002. Ông là học giả kì cựu Trường Woodrow Wilson về Công vụ và các vấn đề quốc tế, Giáo sư danh dự về Tâm lý học và công vụ tại Trường Woodrow Wilson, Giáo sư danh dự Eugene Higgins về Tâm lý học tại Đại học Princeton, và học giả của Trung tâm về Lý trí tại Đại học Hebrew ở Jerusalem.
Trong cuốn sách nổi tiếng này, tác giả Daniel Kahneman đã tổng hợp 1 số lượng lớn các nghiên cứu, thí nghiệm và mô hình về tư duy, tâm lý và ra quyết định của con người. Thông qua Tư duy nhanh hay chậm, chúng ta có thể hiểu sâu sắc hơn về cách con người ra quyết định, và tại sao một số lỗi đánh giá lại rất phổ biến cùng cách làm sao để cải thiện bản thân tốt hơn.
Cuốn sách được phân chia bố cục thành 5 chương:
Phần 1: Hai hệ thống. Tác giả đặt giả thuyết tư duy con người hoạt động theo 2 hệ thống:
Hệ thống 1 là phần bộ não hoạt động theo trực giác và đột ngột, thường không có sự kiểm soát có ý thức. Ví dụ chúng ta hướng sự chú ý nhanh ngay lập tức khi nghe thấy một âm thanh lớn.
Hệ thống 2 là quá trình hoạt động của tư duy lập luận, tập trung, khả năng lựa chọn có sự kiếm soát của ý thức. Ví dụ chúng ta tìm kiếm gì đó cần phải nhớ lại, suy nghĩ và phán đoán.
Phần 2: Suy nghiệm và sai lệch
Khi não hoạt động, ta thường chỉ sử dụng tối thiểu số năng lượng đủ cho công việc đó. Người ta còn gọi đây là quy luật nỗ lực ít nhất, tâm trí của ta đã phát triển những lối tắt nhỏ để giúp ta ngay lập tức hiểu được môi trường xung quanh tuy nhiên những suy nghiệm nhanh chóng này rất dễ dẫn đến những sai lầm.
Phần 3: Tự tin thái quá
Ảo tưởng: vì sao bộ não xây dựng bức tranh hoàn chỉnh về vạn vật nhưng rốt cuộc chỉ là cả tin và sai lầm? Thay vì quyết định dựa trên các cân nhắc lý tính, ta thường bị lung lay bởi các yếu tố cảm xúc, trực giác lý tính.
Phần 4: Những lựa chọn
Cách ta đánh giá ý tưởng và tiếp cận vấn đề bị ảnh hưởng nặng bởi cách chúng được trình bày như thế nào. Chỉ thay đổi một chi tiết nhỏ hoặc nhấn mạnh vào một câu nói hoặc một câu hỏi có thể thay đổi lớn lao phản ứng của ta.
Phần 5: Hai bản thể
Đầu tiên, là bản thể trải nghiệm, ghi lại cảm giác của mình ở hiện tại. Nó đặt câu hỏi: “Hiện tại mình đang cảm thấy ra sao?”
Thứ hai, là bản thể hồi tưởng, chép lại toàn bộ sự việc đã diễn ra. Nó đặt câu hỏi: “Nói chung thì mình cảm thấy như thế nào?”
Bản thể trải nghiệm mô tả chính xác hơn những gì đã xảy ra, bởi vì cảm giác của ta lúc đó là chính xác nhất. Nhưng bản thể hồi tưởng không chính xác bằng bởi vì nó ghi lại chỉ một số các kí ức nổi bật sau khi sự việc đã kết thúc.
Trong cuốn sách nổi tiếng này, tác giả Daniel Kahneman đã tổng hợp 1 số lượng lớn các nghiên cứu, thí nghiệm và mô hình về tư duy, tâm lý và ra quyết định của con người. Thông qua Tư duy nhanh hay chậm, chúng ta có thể hiểu sâu sắc hơn về cách con người ra quyết định, và tại sao một số lỗi đánh giá lại rất phổ biến cùng cách làm sao để cải thiện bản thân tốt hơn.
Cuốn sách được phân chia bố cục thành 5 chương:
Phần 1: Hai hệ thống. Tác giả đặt giả thuyết tư duy con người hoạt động theo 2 hệ thống:
Hệ thống 1 là phần bộ não hoạt động theo trực giác và đột ngột, thường không có sự kiểm soát có ý thức. Ví dụ chúng ta hướng sự chú ý nhanh ngay lập tức khi nghe thấy một âm thanh lớn.
Hệ thống 2 là quá trình hoạt động của tư duy lập luận, tập trung, khả năng lựa chọn có sự kiếm soát của ý thức. Ví dụ chúng ta tìm kiếm gì đó cần phải nhớ lại, suy nghĩ và phán đoán.
Phần 2: Suy nghiệm và sai lệch
Khi não hoạt động, ta thường chỉ sử dụng tối thiểu số năng lượng đủ cho công việc đó. Người ta còn gọi đây là quy luật nỗ lực ít nhất, tâm trí của ta đã phát triển những lối tắt nhỏ để giúp ta ngay lập tức hiểu được môi trường xung quanh tuy nhiên những suy nghiệm nhanh chóng này rất dễ dẫn đến những sai lầm.
Phần 3: Tự tin thái quá
Ảo tưởng: vì sao bộ não xây dựng bức tranh hoàn chỉnh về vạn vật nhưng rốt cuộc chỉ là cả tin và sai lầm? Thay vì quyết định dựa trên các cân nhắc lý tính, ta thường bị lung lay bởi các yếu tố cảm xúc, trực giác lý tính.
Phần 4: Những lựa chọn
Cách ta đánh giá ý tưởng và tiếp cận vấn đề bị ảnh hưởng nặng bởi cách chúng được trình bày như thế nào. Chỉ thay đổi một chi tiết nhỏ hoặc nhấn mạnh vào một câu nói hoặc một câu hỏi có thể thay đổi lớn lao phản ứng của ta.
Phần 5: Hai bản thể
Đầu tiên, là bản thể trải nghiệm, ghi lại cảm giác của mình ở hiện tại. Nó đặt câu hỏi: “Hiện tại mình đang cảm thấy ra sao?”
Thứ hai, là bản thể hồi tưởng, chép lại toàn bộ sự việc đã diễn ra. Nó đặt câu hỏi: “Nói chung thì mình cảm thấy như thế nào?”
Bản thể trải nghiệm mô tả chính xác hơn những gì đã xảy ra, bởi vì cảm giác của ta lúc đó là chính xác nhất. Nhưng bản thể hồi tưởng không chính xác bằng bởi vì nó ghi lại chỉ một số các kí ức nổi bật sau khi sự việc đã kết thúc.
Nói một cách ngắn gọn thì cuốn Tư Duy Nhanh Và Chậm phân tích về tính hợp lý và phi lý của con người trong tư duy.
Để cụ thể hơn về quan điểm này, bạn hãy xem xét dẫn chứng được tác giả đưa ra như sau:
Hầu hết chúng ta đều nghĩ bầu cử là một hành động được cân nhắc kỹ lưỡng, không bị tác động bởi bất cứ điều gì và phiếu bầu của chúng ta không thể bị ảnh hưởng bởi địa điểm diễn ra cuộc bầu cử, nhưng thực tế lại chứng minh ngược lại. Một nghiên cứu về các yếu tố liên quan đến bầu cử ở Arizona năm 2000 đã chứng minh: Tỷ lệ ủng hộ gây quỹ cho các trường học đã tăng một cách đáng kể khi địa điểm bỏ phiếu được diễn ra ở trường học so với khi tổ chức bầu cử ở một địa điểm gần đó. Một thí nghiệm khác cũng cho thấy trưng bày những hình ảnh về các lớp học và trường học cũng giúp tăng xu hướng ủng hộ các sáng kiến của nhà trường của những người bỏ phiếu. Hiệu ứng hình ảnh đối với phụ huynh và những thành phần cử tri là khác nhau.
Với rất nhiều nghiên cứu, ví dụ minh hoạ như vậy, Tư duy nhanh hay chậm là cuốn sách mà bất kỳ ai quan tâm đến nguyên lý hoạt động của tư duy cũng đều nên có trong tủ sách của mình.
Như Larry Swedroe, phóng viên tại CBS News khẳng định.“Với những ai quan tâm đến đầu tư hoặc hành vi con người, cuốn sách của Kahneman là một tác phẩm đáng đọc. Trong cuốn sách này, ông chỉ ra rằng trong khi chúng ta luôn cho rằng quyết định mà mình đưa ra là hợp lý, thì thực ra chúng ta lại đang mắc phải những thành kiến. Ít nhất cuốn sách cũng đem đến cho người đọc cơ hội tốt hơn để tránh những sai lầm hay giảm thiểu chúng”
Bạn vừa lắng nghe review cuốn sách Tư duy nhanh hay chậm của tác giả Daniel Kahneman được phát trên kênh Tulato. Cảm ơn bạn đã theo dõi Tulato. Nếu yêu thích những nội dung chúng mình chia sẻ hãy nhấn subscribe để có thể đón xem những video sớm nhất nhé! Tạm biệt và hẹn gặp lại ở những bài review tiếp theo!
