Hiểu đúng để bắt đầu
Chào mừng bạn đến với Tulato -Túi lan tỏa tri thức – Góp sức thành công. Thật vui khi được tiếp tục đồng hành cùng bạn trên hành trình khám phá tri thức mới.
Trong những năm gần đây, “Bitcoin đã trở thành một từ khóa không còn xa lại ở Việt Nam. Tuy nhiên, “công nghệ Blockchain” – nền tảng của Bitcoin” lại là một khái niệm có phần mơ hồ. Vậy “Blockchain” là gì? Nó vận hành như thế nào? Sự ra đời của nó có ý nghĩa gì với nền kinh tế toàn cầu?
Hôm nay, hãy cùng Tulato tìm hiểu về những vấn đề thú vị này qua cuốn sách “Blockchain – Khởi nguồn cho một nền kinh tế mới” nhé!
“Blockchain – Khởi nguồn cho một nền kinh tế mới” nằm trong top những cuốn sách đáng đọc nhất về Blockchain. Sách do Melanie Swan – nhà sáng lập Viện Nghiên cứu Blockchain, một viện nghiên cứu độc lập phi lợi nhuận, tập trung tìm hiểu những ý nghĩa về mặt lý thuyết, triết học, và xã hội của công nghệ blockchain (công nghệ vận hành bitcoin và các loại tiền mã hóa khác) – viết nên. Với cách diễn đạt đơn giản, rõ ràng và dễ hiểu, Melanie đã cung cấp cho độc giả, đặc biệt là các độc giả phổ thông, những kiến thức nền tảng cũng như góc nhìn khái quát nhất về công nghệ vận hành tiền tệ mới này.
Trước khi bước vào nội dung chính của sách, ta cần làm quen với một số khái niệm cơ bản, như:
Bitcoin là gì? Blockchain là gì?
Trong cuốn sách, tác giả định nghĩa Bitcoin là một loại tiền số (hay còn gọi là tiền điện tử)” và “cũng là hệ thống thanh toán trực tuyến, trong đó các kỹ thuật mã hoá được sử dụng để quy định việc tạo ra đơn vị tiền tệ và xác minh việc chuyển tiền, hoạt động độc lập với ngân hàng trung ương.
Còn Blockchain là cấu trúc cho một hệ thống mới của các giao dịch phân cấp dựa trên sự không tín nhiệm, là chìa khóa quan trọng của sự đối mới. Blockchain cho phép giao dịch phi trung gian và phi tập trung của bất kỳ loại nào giữa tất cả các bên trên cơ sở toàn cầu”. Hay nói theo một cách dễ hiểu thì Blockchain là nền tảng vận hành của Bitcoin.
Quay trở lại nội dung sách. “Blockchain – Khởi nguồn cho một nền kinh tế mới” dài 228 trang, được chia thành 3 phần nội dung chính, là “Blockchain 1.0”, “Blockchain 2.0” và “Blockchain 3.0”. Sự phân chia này bắt nguồn từ hệ thống tổ chức của mạng lưới công nghệ Bitcoin.

Theo cách tổ chức và những tiện ích mà nó mang lại, các dạng hoạt động khác nhau đang tồn tại cũng như đang tiềm ẩn trong cuộc cách mạng Blockchain được chia thành ba loại, cụ thể là:
Phần thứ nhất, Blockchain 1.0 – Tiền tệ: Bao gồm chuyển đổi tiền tệ, kiều hối và hệ thống thanh toán kỹ thuật số, là khu vực của Bitcoin và những đồng tiền điện tử khác.
Phần này nói về các vấn đề đáng được lưu tâm liên quan đến đồng tiền ảo này, cụ thể là:
Vấn đề 1: Bitcoin đồng thời có 3 vai trò là nền tảng công nghệ, là giao thức giao dịch và cũng là một loại tiền tệ được mã hóa
Vấn đề 2: Bitcoin giúp giải quyết vấn đề lặp chi và việc giao dịch mà không có lòng tin, không giao thức liên lạc,…
Vấn đề 3: Tiền điện tử hoạt động như thế nào?
Vấn đề 4: Các cơ chế bảo mật thông tin giao dịch và dịch vụ ví điện tử
Vấn đề 5: Ứng dụng về quản lý trên nền tảng công nghệ blockchain.
Phần thứ hai, Blockchain 2.0 – Hợp đồng: Mở rộng hơn với các ứng dụng tài chính và thị trường, bao gồm chứng khoán, trái phiếu, nợ, các khoản vay, thế chấp, quyền sở hữu trí tuệ và các hợp đồng thông minh.
Sự phát triển nhanh chóng của Blockchain không chỉ còn nằm trong phạm vi thanh toán của một loại tiền tệ. Do đó, cơ chế Blockchain 1.0 đã đến lúc phải được chuyển thành Blockchain 2.0.
“Trong khi Blockchain 1.0 nhằm phi tập trung hóa tiền tệ và thanh toán, thì blockchain 2.0 hướng tới phi tập trung hóa các thị trường một cách bao quát hơn, đồng thời nhắm mục tiêu chuyển giao nhiều loại tài sản khác ngoài tiền tệ sử dụng công nghệ blockchain, từ lúc khởi tạo một đơn vị giá trị cho đến mỗi lần đơn vị giá trị đó được chuyển giao hay chia nhỏ”.
Satoshi Nakamoto đã trao đổi trên Bitcointalk năm 2010 rằng: “thiết kế này hỗ trợ rất nhiều loại giao dịch mà tôi đã thiết kế nhiều năm về trước. Giao dịch ký quỹ, hợp đồng được bảo lãnh, trọng tài thứ ba, chữ ký đa phương,…”
Cũng giống như Blockchain 1.0, Blockchain 2.0 cũng có những vấn đề đáng lưu tâm như sau:
Thứ nhất, tài sản thông minh: “Blockchain có thể được sử dụng cho bất kỳ hình thức đăng ký tài sản, kiểm kê, và giao dịch trao đổi, bao gồm mọi lĩnh vực tài chính, kinh tế, và tiền; tài sản hữu hình (tài sản vật chất); và các tài sản vô hình (phiếu bầu, ý tưởng, danh tiếng, ý định, dữ liệu về sức khoẻ và thông tin)” Nền tảng cũng cho phép chuyển đổi khóa bí mật cá nhân. Bằng việc giao khóa bí mật của bạn cho một người khác, tài sản của bạn trên nền tảng sẽ được chuyển cho người này.
Thứ hai, hợp đồng thông minh. Trên nền tảng Blockchain, hợp đồng thông minh là “một phương pháp sử dụng Bitcoin để hình thành các thỏa thuận với con người thông qua Blockchain. Hợp đồng theo nghĩa truyền thống là một thỏa thuận giữa hai bên hoặc nhiều hơn để làm hoặc không làm điều gì đó để đổi lấy cái gì khác”. Ba yếu tố tạo nên khác biệt của hợp đồng thông minh là tính tự trị, tự chủ và phi tập trung.
Thứ ba, Blockchain và con đường dẫn đến trí thông minh nhân tạo. Bản thân Blockchain cũng được tạo nên từ một nền tảng công nghệ thông minh. Do đó, Blockchain có thể là tiền đề dẫn lĩnh vực tài chính hiện tại đến với trí tuệ nhân tạo. Cụ thể có hai con đường, một là đưa hệ thống không phải trí thông minh nhân tạo, không phải blockchain, và hoạt động dựa trên quy tắc lên blockchain để tăng khả năng và tăng mức độ tự động hóa của chúng; con đường còn lại là thực thi các ý tưởng lập trình từ lĩnh vực nghiên cứu trí thông minh nhân tạo như tế bào tự động của Wolfram, Trò chơi cuộc đời của Conway…

Phần thứ 3, Blockchain 3.0 – Ứng dụng: Đưa Blockchain vượt ra khỏi lĩnh vực tài chính, và đi vào các lĩnh vực của chính phủ, giáo dục, y tế, khoa học, văn hóa và nghệ thuật.
Về cơ bản, Blockchain là một dạng thức tổ chức các hoạt động với ít xung đột hơn, hiệu quả hơn, và ở quy mô lớn hơn nhiều so với các dạng thức hiện tại. Do đó mà công nghệ Blockchain không chỉ có khả năng tái tạo lại tất cả các loại thị trường tài chính- tiền tệ, mà còn có thể có khả năng tái cấu trúc tương tự cho tất cả các ngành công nghiệp và thậm chí là mọi lĩnh vực của mà con người đang nỗ lực nghiên cứu.
Một số vấn đề đáng lưu tâm về ứng dụng của Blockchain là: Khả năng mở rộng các khái niệm trong công nghệ blockchain (bao gồm: mật mã khóa công khai và mã khóa bí mật, chia sẻ file ngang hàng, điện toán phân tán, các mô hình mạng lưới, tính ẩn danh, các sổ cái blockchain, các giao thức tiền mã hóa); Những nguyên tắc kinh tế cơ bản (như khám phá, quy kết giá trị và trao đổi); Phát triển việc quản lý lượng tử thông qua công nghệ Blockchain; và ứng dụng trong việc thiết lập tự động hóa dự đoán dữ liệu Big Data.
Một số ứng dụng nổi bật của Blockchain ở thời điểm hiện tại có thể kể đến như:
Các mô hình tổ chức phân tán kháng cự lại sự kiểm duyệt: Những giao dịch trên nền tảng Blockchain hoàn toàn không bị bó buộc bởi phạm vi địa lý, tình hình chính trị – quân sự,… điều mà các phương thức truyền thống không thể làm được.
Namecoin: Hệ thống tên miền phi tập trung. Hệ thống này góp phần nâng cao quyền tự do ngôn luận. Bởi những thông tin từ hệ thống Namecoin có thể được truyền qua bất kỳ quốc gia hay vùng lãnh thổ nào mà không cần trải qua quá trình kiểm duyệt.
Dịch vụ Chứng thực Blockchain (Công chứng, Bảo vệ sở hữu trí tuệ).
Blockchain chính phủ (Blockchain Quản trị). Một ứng dụng quan trọng khác của Blockchain 3.0 là Blockchain chính phủ; đó là ý tưởng sử dụng công nghệ Blockchain để cung cấp các dịch vụ theo truyền thống cung cấp bởi các quốc gia theo cách phân cấp, rẻ hơn, hiệu quả hơn, và theo hình thức cá nhân hóa.

“Blockchain – Khởi nguồn cho một nền kinh tế mới” không chỉ mang đến những khái niệm, những kiến thức nền tảng về Bitcoin nói riêng và công nghệ Blockchain nói chung, mà còn vẽ ra cho chúng ta thấy con đường phát triển trong tương lai của nền tảng công nghệ này và cách mà nó thay đổi thế giới.
Với những kiến thức rất căn bản và cụ thể, “Blockchain – Khởi nguồn cho một nền kinh tế mới” rất thích hợp với các độc giả đang bắt đầu tìm hiểu về Blockchain. Đối với những nhà đầu tư tiền ảo hay những bạn đọc đang sử dụng những ứng dụng liên quan đến Blockchain, những gì bạn đọc trong cuốn sách này cũng sẽ vô cùng hữu ích.
Những năm gần đây, những giao dịch trên nền tảng Blockchain ngày càng phổ biến hơn ở Việt Nam, tiềm năng phát triển vô cùng lớn. Điều này cũng đã mở ra cơ hội việc làm cũng như một ngành nghề mới cho nguồn nhân lực trẻ Việt Nam. Các khóa học về Blockchain mở ra ngày càng nhiều, có thể kể đến như FUNiX. Chúng tôi hy vọng những kiến thức được chia sẻ từ quyển sách “Blockchain – Khởi nguồn cho một nền kinh tế mới” sẽ giúp ích cho bạn trong quá trình tìm hiểu cũng như ứng dụng Blockchain để phục vụ cho cuộc sống.
Cảm ơn bạn đã dành thời gian lắng nghe review cuốn sách “Blockchain – Khởi nguồn cho một nền kinh tế mới” từ Tulato. Nếu yêu thích những nội dung chúng mình chia sẻ, hãy nhấn like, subscribe để có thể đón xem những video sớm nhất nhé! Tạm biệt và hẹn gặp lại…
